Halszaken

Implementatie van twee zelfhulp oefenprogramma’s in de Nederlandse hoofd-halskankerzorg

Achtergrond

Veel patiënten met hoofd-halskanker ervaren problemen met slikken of spreken. Dit heeft een enorme impact op het dagelijks leven van de patiënt en zijn of haar dierbaren. Samen koffie drinken of wat eten is niet meer vanzelfsprekend. AmsterdamUMC heeft twee zelfhulp oefenprogramma’s ontwikkeld: Halszaken voor patiënten die behandeld worden met radiotherapie en Verder Zonder Stembanden (VZS) voor patiënten bij wie het strottenhoofd chirurgisch is verwijderd (zie tabblad Verder Zonder Stembanden). In deze oefenprogramma’s worden de spieren die betrokken zijn bij het spreken en slikken getraind opdat de slik- en spreekfunctie zo goed mogelijk wordt behouden en functieverlies door de behandeling wordt tegengegaan. Patiënten krijgen van een logopedist uitleg over het oefenprogramma, waarna zij de oefeningen thuis uitvoeren.

Halszaken en VZS zijn positief beoordeeld op patiënttevredenheid, haalbaarheid en (kosten)effectiviteit. Uit implementatieonderzoek is bekend dat deze resultaten een voorwaarde zijn, maar niet voldoende om dergelijke innovaties toegankelijk te maken in de klinische praktijk.

Doel

Het hoofddoel van dit project is het beschikbaar maken van deze oefenprogramma’s in de Nederlandse hoofd-halskankerzorg. Subdoelen zijn i) het door ontwikkelen van VZS geïntegreerd in het elektronisch patiëntendossier, ii) het onderzoeken van belemmerende en bevorderende factoren van implementatie, en iii) het onderzoeken van het gebruik van Halszaken en VZS.

Deze aanpak leidt tot het ontwerpen van een implementatiestrategie voor zelfhulpinterventies afgestemd op de hoofd-halskankerzorg en het structureel beschikbaar maken van Halszaken en VZS. Het project is relevant omdat de ondersteunende zorg door schaarste van personeel en stijgende zorgkosten zwaar onder druk staat. Patiënten willen en kunnen meer doen, mits ze de benodigde tools krijgen.

Samenwerking

Dit project wordt uitgevoerd door de afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde / Hoofd-halschirurgie van Amsterdam in nauwe samenwerking met de Nederlandse Werkgroep Hoofd-HalsTumoren (NWHHT).

Subsidie

Dit project wordt gefinancierd door de Maarten van der Weijden Foundation (2023 -2025).

Vragen?

Voor vragen kunt u terecht bij Fennetta van der Scheer, logopedist-onderzoeker ([email protected]).